اعتیاد بیماری است کاملا بازگشت پذیر

اعتیاد به مواد مخدر به عنوان یک اختلال روان پزشکی ، با ابعاد زیست شناختی ، روان شناختی ، اجتماعی و معنوی یکی از مشکلات عصر حاضر است، اختلال های مرتبط با مواد شامل اختلال هایی است که با سوء مصرف داروها ،(از جمله الکل )، عوارض جانبی داروها و یا قرار گرفتن در معرض سموم و زهرها ارتباط دارند. (راهنمای تشخیصی و آماری اختلال های روانی ،DSM ).
متاسفانه گسترش دامنه مصرف مواد مخدر در جامعه امروزی به حدی است که حتی قشر جوان و متفکر و تحصیل کرده را نیز به سمت خود کشانده است. از آنجایی که در مورد اعتیاد هم مثل سایر بیماری ها و معضلات به پیشگیری بیشتر توجه شده است؛ موفقیت چندانی در این زمینه به دست نیامده است به گونه ای که عود اعتیاد در مراجعین به مراکز خود معرف ترک اعتیاد بهزیستی رقمی معادل 80 درصد بوده است (به نقل از سراجی و همکاران، 1389). متأسفانه علی رغم تلاش فراوان جامعه علمی ، هنوز درمان مناسبی که بتواند مانند درمان های فیزیولوژیکی برای اعتیاد و جلوگیری از عود آن مثمرثمر باشد شناخته نشده است، که البته علت این امر به سادگی قابل تبیین است، و این است که اعتیاد از جمله بیماری های روانشناسی است که در واقع بیان کنندة وجود سه قطب، زیستی، روانی، اجتماعی انسان است. یعنی این که انسان از این سه بعد تشکیل شده است و طبیعتاً رشد سقوط انسان نیز تحت تأثیر این ابعاد قرار دارد. لذا برای درمان بیماری هایی هم چون اعتیاد نیاز به درمان هایی است که بتواند این قسمتهای مختلف را تحت الشعاع خود قرار دهد.

سوء مصرف مواد یکی از مشکلات نظام سلامت کشور است، اختلال وابستگی به مواد یا اعتیاد به منزله ی مجموعه ای از نشانگان شناختی، رفتاری و روان شناختی و الگویی از تکرار مصرف که منجر به تحمل ، ترک و رفتارهای بی اختیار می شود، در نظر گرفته شده است (راهنمای تشخیصی و آماری اختلال های روانی ، 2000 و موسسه ی ملی سوء مصرف مواد آمریکا ،2000)
اعتیاد در جامعه ما چنان گسترش یافته است که نه تنها سالمندان و جوانان را مورد تهدید قرارداده است بلکه نوجوانان را نیز طعمه خود می کند. بر اساس آمار سازمان بهداشت جهانی 2/4 در صد جمعیت ایران معتاد هستند و بیشترین این افراد میان 16 تا 22 سال دارند (ارفع، 1382). امروزه در ایران مصرف مواد مخدر سیر صعودی داشته است.

برای بعضی افراد، اعتیاد از دیدگاه روانشناسی منبع انگیزشی نیرومندی است، اشتیاق به مصرف بعضی داروها مانند مواد افیونی(نظیر هروئین یا مورفین)، داروهای محرک اعصاب (مثل، آمفتامین یا کوکائین) و نوع مصنوعی و خیابانی این مواد و برخی داروهای دیگر (مثل الکل و نیکوتین) ممکن است بسیار شدید باشد، شناسایی عوامل خطر ایجاد کننده انگیزش های مصرف مواد مخدر و آگاهی به نیازهای این گروه از اساسی ترین گام هایی است که در جهت پیشگیری از مصرف مواد می توان برداشت. پژوهش ها نشان داده اند که مصرف مواد مخدر و اعتیاد در افرادی بیشتر است که بیشتر تحت تاثیر عوامل خطر بوده اند و درعین حال اختلالات عصبی و روانی بیشتری نیز داشته اند و نهایتا اعتیاد، یک بیماری اجتماعی است که عوارض جسمی و روانی فراوانی دارد، تا زمانی که علل گرایش به مصرف مواد بررسی نشود، درمان جسمی و روانی فقط برای مدتی نتیجه بخش خواهد بود و فرد معتاد دو باره گرفتار مواد اعتیاد آور می شود.