روانشناسی

 فضای مجازی جذابیت های زیادی دارد که اگر کنترلی بر آن وجود نداشته باشد می تواند ساعات زیادی از وقت یک فرد را تلف کند و فرد فرصت کافی برای اختصاص زمان برای همسر یا اعضای خانواده نداشته باشد

یکی از موضوعاتی که به لطف رشد تکنولوژی در فضای زندگی شخصی و زندگی خانوادگی اضافه شده است، حضور نرم افزارها و اپلیکیشن های مختلف بر روی دستگاه های دیجیتالی است. این ابزارها درکنار مزایای زیادی که دارند می توانند شمشیر دولبه باشند. از مزایای آن می توان به تسهیل شدن ارتباط میان افراد، گسترش راحت تر مطالب مختلف، یادگیری های مختلف، داشتن سرگرمی های جذاب و به عضویت درآمدن در گروه ها و یا انجمن های خانوادگی یا تخصصی نام برد. از طرف دیگر چنانچه استفاده مفرط و یا ناآگاهانه از فضای مجازی صورت گیرد می تواند آسیب زننده باشد. همه می دانیم که فضای مجازی باعث شده تا ارتباط افراد با یکدیگر تسهیل شود اما نباید فراموش کنیم که این نوع از ارتباط هیچگاه نمی تواند جایگزین تعاملات واقعی شود. فضای مجازی جذابیت های زیادی دارد که اگر کنترلی بر آن وجود نداشته باشد می تواند ساعات زیادی از وقت یک فرد را تلف کند و فرد فرصت کافی برای اختصاص زمان برای همسر یا اعضای خانواده نداشته باشد. یکی دیگر از مشکلاتی که در فضای مجازی وجود دارد این است که اطلاعات ارائه شده لزوما اطلاعات درستی نیست و نیاز است تا ما به عنوان افراد استفاده کننده از فضای مجازی سواد رسانه ای و همچنین تفکر انتقادی خودمان را افزایش دهیم. ممکن است افرادی با انگیزه های مختلف سعی در برهم زدن کانون آرامش خانواده داشته باشند. بسیار دیده شده است که افرادی سودجو از مشکلات مردم سواستفاده کرده و کلاهبردای کرده‎اند. ممکن است در این فضا تعدادی از افراد خود را روانشناس، پزشک و... معرفی کنند و مشاوره های غلطی به مردم بدهند که در این حالت نه تنها مشکل اولیه فرد برطرف نشده بلکه در اثر یک مشاوره نادرست، مشکلات بسیار شدیدتر و یا حتی تبدیل به بحران شوند. از آنجا که در این فضا هویت واقعی افراد مشخص نیست نباید بدون تفکر نقادانه به آنها اعتماد کرد.

یکی دیگر از آسیب ها زمانی اتفاق می افتد که افراد باطن زندگی خود را با ظاهر زندگی دیگران که در فضای مجازی به اشتراک می گذارند مقایسه می کنند و این موضوع منجر به نارضایتی و ناامیدی آنها خواهد شد. این مقایسه ناعادلانه منجر خواهد شد تا ما نتوانیم به شکلی واقع بینانه زندگی مشترک و یا خانوادگی خود را ارزیابی کنیم. از طرف دیگر بسیاری از توصیه ها و راهنمایی هایی که در فضای مجازی وجود دارد سطحی و غیرکارشناسانه و غیرعلمی است و هیچ کمکی به فرد نمی کند. این روزها بسیاری از افراد زمانی که به مشکلی برخورد می کنند فکر می کنند که نسخه رفع مشکلات آنها در فضای مجازی نوشته شده است و سریعا و بدون هیچ تامل و درنگی آن توصیه ها را اجرا می کنند که همانطور که گفته شد ممکن است عواقب نافرجامی داشته باشد.

چند توصیه کاربردی:

1- برای استفاده از فضای مجازی زمانی مشخص و محدود اختصاص دهیم. فضای مجازی قدرت اعتیادآوری بسیار زیادی دارد. بسیار دیده می¬شود که افراد زمان زیادی در طول روز را به فضای مجازی اختصاص می دهند اما خود از آن آگاه نیستند. بدین منظور اگر به شکل روزانه، کارهایی که انجام می دهیم همراه با زمان اختصاص به هریک از آنها را به مدت یک هفته یادداشت کنیم می¬توانیم سارقان زمان خود که فضای مجازی یکی از اصلی ترین آنهاست را بهتر بشناسیم.

2- قبل از استفاده از اطلاعات مطرح شده در این فضاها، تلاش کنیم با متخصصین آن حوزه مشورت داشته باشیم.

3- هنگام گفتگو با اعضای خانواده به هیچ عنوان با موبایل یا هروسیله ارتباطی دیگر کار نکنیم.

4- از فضای مجازی برای تسهیل دیدارهای حضوری استفاده کنیم نه جایگزینی برای دیدارهای حضوری.

 

5- تفکر انتقادی و سواد رسانه ای خود را افزایش دهیم.